Í VII. kafla húsaleigulaga er fjallað um húsaleigu og tryggingar, sem er grundvallarþáttur þegar kemur að útleigu íbúðarhúsnæðis. Í kaflanum er útskýrt hvernig fjárhæð húsaleigu er ákveðin, hvernig og hvenær hún skal greidd, auk skilyrða um tryggingar sem leigjendur kunna að þurfa að setja. 

 

Fjárhæð Húsaleigu

 

Fjárhæð húsaleigu skal ákveðast í samræmi við skilmála leigusamningsins. Hún getur falið í sér ýmis konar endurgjald, ekki einungis peningagreiðslur. Dæmi eru um að leigutaki skuli inna af hendi eitthvað vinnuframlag gegn lægri greiðslu leigu, t.d. ef leigutaki tekur að sér einhverjar umbætur á eigninni eða sinnir einhverjum skyldum fyrir leigusala. 

 

Ef leigusamningur er ekki til staðar í skriflegu formi, hvílir sönnunarbyrði um fjárhæð leigugjaldsins á herðum leigusala. Algengt er að húsaleiga sé tengd við vísitölur, þar sem upphafleg leigufjárhæð er aðlöguð til hækkunar í samræmi við breytingar á þeim.

 

Leigusamningsaðilar hafa frelsi til að semja um fjárhæð húsaleigu og hvernig hún gæti breyst yfir leigutímann. Þetta samningsfrelsi nær til upphæðar húsaleigu og allra breytinga á henni á leigutímanum. Lögin kveða á um að leigufjárhæðin verði að vera sanngjörn og eðlileg fyrir báða aðila. Þættir sem skal taka til greina í sanngirnismati leigufjárhæðar innihalda, m.a. markaðsleigu sambærilegs húsnæðis, almennan húsnæðiskostnað, staðsetningu, gerð og ástand húsnæðis, sem og kostnað vegna endurbóta, breytingar, og viðhalds.

 

37. gr.

Aðilum er frjálst að semja um fjárhæð húsaleigu og hvort og þá með hvaða hætti hún skuli breytast á leigutímanum. Leigufjárhæðin skal þó … 1) vera sanngjörn og eðlileg í garð beggja aðila.

[Við mat á því hvort fjárhæð húsaleigu sé sanngjörn og eðlileg í garð beggja aðila skal taka mið af staðháttum, atvikum og ástandi á leigumarkaði á hverjum tíma. Við matið skal einkum litið til markaðsleigu sambærilegs húsnæðis en jafnframt til almenns húsnæðiskostnaðar, þ.m.t. vaxtakostnaðar, skatta og gjalda; staðsetningar, gerðar og ástands leiguhúsnæðis; endurbóta, breytinga og viðhalds sem hvor aðila tekur að sér; leigutíma og annarra sérstakra samningsskyldna og réttinda sem eðlilegt er að hafi áhrif á leigufjárhæðina.

Tilgreina skal fjárhæð húsaleigu í leigusamningi sem og hvort og þá hvernig og hvenær hún skuli breytast á leigutímanum.

 

Greiðsla Húsaleigu

 

Húsaleiga er greidd fyrsta dag hvers mánaðar og greiðist fyrirfram, nema um annað sé sérstaklega samið. Ef gjalddagi fellur á almennan frídag, þá færist hann til næsta virka dags. Leigusali hefur rétt á að krefjast dráttarvaxta af ógreiddri leigu ef hún er ekki greidd innan sjö daga frá gjalddaga.

 33. gr.
Húsaleigu skal greiða fyrsta dag hvers mánaðar fyrir fram fyrir einn mánuð í senn nema um annað sé samið. Ef gjalddaga leigu ber upp á almennan frídag skal hann vera næsti virki dagur þar á eftir.
Húsaleigu og annað endurgjald, sem leigjanda ber að greiða, skal greiða á umsömdum stað, en annars á heimili leigusala, vinnustað hans eða öðrum þeim stað sem hann tiltekur innan lands.
Leigjanda er þó ávallt heimilt að inna greiðslu af hendi í banka eða senda í pósti með sannanlegum hætti. Greiðsla með þeim hætti telst þá greidd á réttum greiðslustað og þann dag sem hún er innt af hendi í bankanum eða pósthúsinu.
Nú hefur leigjandi eigi gert skil á leigunni innan sjö sólarhringa frá gjalddaga og er þá leigusala rétt að krefjast hæstu lögleyfðu dráttarvaxta af henni til greiðsludags.

 34. gr.
[Óheimilt er að krefja leigjanda um fyrirframgreiðslu leigu, sbr. þó 1. mgr. 33. gr.]